29 Септември – Светски ден на срцето
Кардиоваскуларните болести со 17,9 милиони случаи на прерана смрт, остануваат водечка причина за смрт на глобално ниво , а според проекциите на СЗО, овој број до 2030 ќе се искачи на 23,6 милиони.
Дијаграм 1. Структура според приичини на смрт во Р.С. Македонија за 2019 година
Во Р.С. Македонија во 2019 година, болестите на циркулаторниот систем учествувале со 51,8% во вкупниот морталитет и се на прв о место во структурата на причини за смртт. Како и во целата држава, во последните години, се бележи благо намалување на стапката на морталитет од болести на циркулаторниот систеем. Сепак во Охридскиот регион болестите на циркулаторниот систем се уште заземаат поголемо учество во вкупниот морталитет, споредено со истото на ниво на Р.С. Македонија. Исклучок е В евчани каде овие заболувања учествуваат со 42,3% во вкупниот морталитет.
Графикон 1. Учество на болести на циркулаторниот систем во вкупниот морталитет во Р.С.Македонија и во Охридскиот регион по подрачја во 2019 година
Науката покажува дека најмалку 80% од сите срцеви болести може да се спречат. Најчести ризик фактори за настанување на КВБ се поврзани со животниот стил: употреба на тутун, физичка неактивност, неправилна исхрана и прекумерна употреба на алкохол, што доведуваат до четири клучни метаболни/физиолошки промени: покачен крвен притисок, прекумерна тежина/дебелина, покачено ниво на шеќер во крвта и покачен холестерол, што водат до кардиоваскуларни заболувања.
Во Р.С. Македонија се спроведуваат мерки со цел превенција на факторите на ризик, навремено препознавање на КВБ, подобрување во лекувањето на секундарно и терциерно ниво, зајакнувајќи го здравствениот систем со кадар, опрема, реконструкција на стари и изградба на нови болнички капацитети и други мерки.
Спроведувањето на превентивни мерки и активности со цел унапредување на здравствената состојба на населението е една од законските обврски на секој лекар од превентивната здравствена заштита (Центрите за јавно здравје), како и секој избран (матичен) лекар. Во таа смисла, ИЈЗ и 10-те центри за јавно здравје, како и здравствените домови активно работат на спроведување на кампањи, едукација во училиштата, здравствените установи, и други средини, изработка и дистрибуција на здравствено-едукативен материјал, организирање на акции за бесплатни превентивни преглед, се со цел да се подигне свеста кај граѓаните за грижата за сопственото здравје.
Лицата со кардиоваскуларни заболувања, се со поголем ризик за инфицирање и развој на компликации од коронавирусот.
За да избегнете инфекција, Ви препорачуваме:
Останете свесни за Вашата здравствена состојба, грижете се за Вашето срце додека сте дома: Потрудете се да ги задржите/стекнете навиките на здраво живеење. За да избегнете стрес и замор:
- Продолжете да практикувате физичка активност, здрава исхрана, соодветна хидратација и квалитетен сон;
- Одржувајте ги социјалните контакти и редовно комуницирајте со Вашето семејство и пријателите;
- Ограничете го пристапот до информации во врска со коронавирусот, времето кое го посветувате на тоа и верувајте само на сигурни и проверени извори;
- Избегнувајте користење на алкохол и дрога како механизми за справување со новонастанатата состојба.
Извори: Државен завод за статистика на Р.С.Македонија; Светска кардиолошка федерација info@worldheart.org
Подготви: д-р Даниела Чингоска спец. по социјална медицина и јавно здравје